Wat kunnen we doen om het thema ‘luchtkwaliteit’ écht op de politieke agenda te krijgen? Die vraag vormde de insteek voor de stadsdeelconferentie die op initiatief van GroenLinks Amsterdam-Centrum op 11 februari werd georganiseerd in Wijkcentrum d’Oude Stadt.

Op de discussiebijeenkomst waren zo’n dertig betrokken Amsterdammers afgekomen die allemaal op hun eigen manier bezig zijn met het thema schone lucht. De avond die werd geleid door Paulien Gankema, lid van de steunfractie van GroenLinks Amsterdam-Centrum, stond niet in het teken van het identificeren van de problematiek, maar heel nadrukkelijk bepalen welke acties er mogelijk zijn en plannen te maken om gezamenlijk deze acties ook echt gestalte te gaan geven. 

Een eerste rondgang langs de aanwezigen liet een divers gezelschap met mensen uit alle delen van Amsterdam voor wie schone lucht in de stad een belangrijk onderwerp is. Bewoners die een meetpunt beheren op de Valkenburgerstraat, de Fietsersbond, initiatiefnemers van de actiegroep Geldersekade autoluw, de Wijkraad Jordaan-Gouden Reael of gewoon bezorgde burgers, allemaal waren ze naar het wijkcentrum gekomen om hun zorgen te uiten over de luchtkwaliteit in hun stad. “Ik maak elke week de balkonreling schoon, die is dan helemaal zwart,” illustreerde één van de aanwezigen haar zorgen.

Op veel plekken wordt al veel gedaan om schone lucht op politieke agenda te krijgen en op korte termijn actie te forceren bij de gemeente. Toch zien de deelnemers het belang in van het samen optrekken. “Je ziet op de Nieuwmarkt een verplaatsingseffect. Als wij een succesvolle actie hebben, heeft men daar een wijk verder last van.”

Om te schetsen hoe de situatie er nu voor staat, is GroenLinks-raadslid Zeeger Ernsting aanwezig en ook Annemiek Vos die vanuit de gemeente verantwoordelijk is voor het dossier, laat zien wat er zoal op dit punt gebeurt. Aandacht werd gevraagd voor wat de politiek nu al doet aan schone lucht en zelfs de komende plannen inzake de uitbreiding van de milieuzone te beginnen in 1-1-2017.

Die uitbreiding van de milieuzone gaat over de nieuwe categorieën bestelvoertuigen (per 1-1-2017), taxi’s, touringcars en brom- en snorfietsen (per 1-1-2018) en het beleidsvoornemen voor schoner parkeren (vervuilende voertuigen komen niet meer in aanmerking voor een nieuwe parkeervergunning door een leeftijdsgrens, bouwjaar, van diesel- en benzineauto’s). Voor die plannen bestaat nu gelegenheid tot inspraak (van 8 februari tot 21 maart). Ook werd ingegaan op de “betere doorstroom”-maatregelen op de luchtknelpunten in de stad op basis van de uitvoeringsagenda mobiliteit.

Het zijn een paar van de zaken die de gemeente Amsterdam oppakt teneinde de luchtkwaliteit te verbeteren, maar op de stadsdeelconferentie is de teneur dat er te weinig gebeurt en dat wat er gebeurt, te langzaam gaat. En dus moet er wat gedaan worden. Onder leiding van Paulien wordt gebrainstormd over welke activiteiten er ondernomen kunnen worden om zowel op lokaal als op landelijk niveau de politiek tot snelle actie te bewegen.

Uit die brainstorm zijn vijf actiepunten naar voren gekomen waarmee de deelnemers de komende weken in groepjes aan de slag zullen gaan:

  1. Rechtszaak: Analoog aan de Klimaatzaak van Urgenda zal bekeken worden welke mogelijkheden er zijn om een rechtszaak te starten waarin de bevordering van schone lucht in Amsterdam de inzet zal zijn.
  2. Gecoördineerde inspraak: Zoals gezegd is er tot 21 maart ruimte om in te spreken in de gemeenteraad over het thema schone lucht. Er zal dus nagedacht worden hoe dit thema Amsterdam-breed geadresseerd kan worden bij politieke partijen.
  3. Tegenlobby zichtbaar maken: Welke partijen maken zich hard om het instellen van milieuzones tegen te werken? Wie is er gebaat bij een vrije, continue stroom van verkeer in de binnenstad van Amsterdam? Een aantal aanwezigen gaat uitzoeken welke machten er bepalend zijn in de totstandkoming en uitvoering van het ‘schone lucht’-beleid in de stad.
  4. Communicatie naar politiek en pers: Het verzamelen van rapporten en cijfers en het vinden van actuele haakjes om deze bij de Amsterdamse media onder de aandacht te krijgen, teneinde het thema regelmatig te agenderen.
  5. Fijnstof zichtbaar maken: Wat zijn nu echt de effecten van fijnstof op bewoners van Amsterdam. Hoeveel emmers fijnstof krijgen we jaarlijks binnen? Wat doet dit voor onze gezondheid? Een aantal van de aanwezigen gaat in beeld brengen wat fijnstof echt met ons leven doet.

Jeanine van Pinxteren, lid van het Dagelijks Bestuur van Amsterdam-Centrum, benadrukte het belang van samen optrekken. “Juist optreden in breed verband heeft hier de meeste kans van slagen.” Onder de noemer ‘Schone Lucht Amsterdam’ zal daarom vanaf nu opgetrokken worden om de luchtkwaliteit in de stad te bevorderen. Op 10 maart aanstaande zal in Wijkcentrum d’Oude Stadt opnieuw een bijeenkomst worden gehouden om te zien waar we nu staan en welke acties er gepland kunnen gaan worden. Wilt u ook aanhaken en meedoen? Kom op 10 maart langs of mail naar amsterdamcentrum@groenlinks.nl voor meer informatie!

U leest hier het verslag dat Wijkcentrum d’Oude Stadt al maakte van de bijeenkomst