Onder grote druk van stadsdeelvoorzitter Van der Stoel (VVD) besloot de stadsdeelraad Centrum vorige week tot uitgave van 47 miljoen voor een nieuw kantoor aan het Oosterdok. Mits de gemeenteraad daarvan 10 miljoen voor zijn rekening neemt. Waar andere stadsdelen tien jaar tijd nemen voor de realisatie van een nieuw stadsdeelkantoor, keurde de deelraad Centrum dit plan in luttele uren goed. GroenLinks is tegen dit voorstel vol boterzachte aannames en financiële risico’s.
Nog geen half jaar geleden werd de deelraad vertrouwelijk geïnformeerd over een lopend onderzoek naar mogelijke nieuwe locaties voor een stadsdeelkantoor. Ondanks aandringen van diverse fracties werden de plekken niet genoemd, want dat zou maar kunnen uitlekken. In oktober blijkt Van der Stoel plotseling op het punt te staan te tekenen voor de aankoop van een kavel op het Oosterdok. De deelraad moet vóór 18 november akkoord gaan met een krediet van 47 miljoen. Daarna “vervalt het aanbod”. Of de deelraad, die een half jaar lang niet eens mocht weten om welke panden het ging, nu maar even snel wil besluiten!
Deze gang van zake is tekenend voor dit Dagelijks Bestuur van VVD, PvdA en D66. Noch de deelraad, noch de bewoners en ondernemers van de binnenstad zijn bij de plannen betrokken. Ons lijkt het zaak eerst eens na te denken, en de wensen van de deelraad vooraf in het plan te passen. Wij zouden dan graag een Stadsdeelhuis van en voor de inwoners zien. Daarbij denken wij aan mogelijke gezamenlijke huisvesting met sociaal-maatschappelijke instellingen, aan bundeling van loketten en aan gedeelde voorzieningen. Nu wordt er zonder enig onderzoek of inspraak een kantoor voor ambtenaren en bestuurders neergezet, waarvan we maar moeten afwachten of alle wensen er ook nog in passen.
Wij zijn er niet van overtuigd dat het kantoor aan het Oosterdok de enige optie is. De onderhandelingen met de Centrale Stad over de huurprijs van de Stopera zijn nog niet afgerond, en doorrekeningen van alternatieven als het INIT (Storkterrein), ABN/Amro (Vijzelstraat), Fortis (Rokin) en de bibliotheek aan de Prinsengracht ontbreken. Van der Stoel schermt dus met een besparing van 2 ton per jaar, terwijl elke zekerheid daarover ontbreekt. Haar belofte lijkt daarmee meer op dan een nuchtere berekening.
Zijn de overige risico’s dan wel voldoende doordacht? Waarschijnlijk niet. Een programma van eisen bevat normaliter een raming en een risicoanalyse. Nu niet. Aanvullende zaken als loketten, archieven en technische ruimten zijn nog niet opgenomen en zullen leiden tot meerkosten. Uitsluitsel mist over de belastingen en er ontbreekt een post onvoorzien, gewoonlijk 15% van de aanbestedingssom. Tenslotte zijn het rentepercentage en de afschrijvingstermijn niet in lijn met het advies van de centrale stad om bij de bouw van stadsdeelkantoren uit te gaan van 5% en een afschrijving in 30 jaar aan te houden.
Het Dagelijks Bestuur heeft dus nogal wat stappen overgeslagen, en de deelraad liet zich vorige week forceren tot een overhaast besluit. Zelfs de vraag of het voorstel een onomkeerbaar proces inluidt het pand te gaan verwerven is niet bevredigend beantwoord. In deze tijd van leegstaande kantoorpanden in overvloed is het onzin je te laten dwingen door een projectontwikkelaar om nu te tekenen. De deelraad nam echter genoegen met een bezweringsformule, waarin het definitieve krediet werd opgehangen aan “het positief doorlopen van de ontwerpfase en het bestek”. Alsof je daarmee nog onder de definitieve aankoop uit kan.
Haastige spoed is zelden goed. Amsterdam heeft daarvoor twintig jaar geleden bij de bouw van de Stopera een hard gelag betaald. Ook de Rekenkamer waarschuwt deze week weer dat grote projecten regelmatig uit de hand lopen wegens gebrekkige doorrekeningen en administraties. Het is prima te onderzoeken of het goedkoper kan, maar wij willen niet van een koude kermis thuiskomen. Voor een afgewogen oordeel is een nuchtere doorrekening van alle opties noodzakelijk. Zeker omdat het stadsdeel ook nog op tal van andere terreinen financiële bijstand van de centrale stad verlangt. Alleen als het inderdaad goedkoper wordt, loont het de moeite naar het Oosterdok te verhuizen.